-
1 servus
servus (altlat. servos), ī, m. u. serva, ae, f. (servo; eigentl. der Hüter, Wächter des Viehes), der Sklave, die Sklavin (Ggstz. liber, der Freie), a) m., Cic. u.a.: servi publici, Staatssklaven, Cic.: servi fratres, Apul. met. 10, 13: feci ex servo ut esses libertus mihi, Ter. – übtr., servi cupiditatum, Cic.: legum, Cic.: servus potestatis vestrae, Cic.: servi ventris vos estis, Iul. Val. 3, 16 ed. Paris. – b) f., Plaut., Liv. u.a.: facta e serva libera est, Plaut. – Dav. adi. servus, a, um, sklavisch, übtr., dienstbar, unterworfen, a) im allg.: aqua, von Sklaven getrunken, Ov.: manus, Ov.: civitas, Liv.: capita, Liv.: imitatorum servum pecus, Hor.: omnia non serva (alles Nichtdienstbare) hostilia ducere, Sall. fr. – b) als jurist. t. t., v. Häusern u. liegenden Gründen, mit einer Servitut beschwert, praedia serva, Cic.: aedes, fundus, ICt.
-
2 servus
servus (altlat. servos), ī, m. u. serva, ae, f. (servo; eigentl. der Hüter, Wächter des Viehes), der Sklave, die Sklavin (Ggstz. liber, der Freie), a) m., Cic. u.a.: servi publici, Staatssklaven, Cic.: servi fratres, Apul. met. 10, 13: feci ex servo ut esses libertus mihi, Ter. – übtr., servi cupiditatum, Cic.: legum, Cic.: servus potestatis vestrae, Cic.: servi ventris vos estis, Iul. Val. 3, 16 ed. Paris. – b) f., Plaut., Liv. u.a.: facta e serva libera est, Plaut. – Dav. adi. servus, a, um, sklavisch, übtr., dienstbar, unterworfen, a) im allg.: aqua, von Sklaven getrunken, Ov.: manus, Ov.: civitas, Liv.: capita, Liv.: imitatorum servum pecus, Hor.: omnia non serva (alles Nichtdienstbare) hostilia ducere, Sall. fr. – b) als jurist. t. t., v. Häusern u. liegenden Gründen, mit einer Servitut beschwert, praedia serva, Cic.: aedes, fundus, ICt. -
3 servus
servus servus, i m раб -
4 servus
servus servus, i m слуга -
5 servus
1.servus, a, um, adj. [referred by the ancients to servo:I.servi ex eo appellati sunt, quod imperatores servos vendere, ac per hoc servare, nec occidere solent,
Just. Inst. 1, 3, 3; but prob. from root svar-; Lith. svaras, a weight; cf. Gr. herma; O. H. Germ. swari, burdensome; Germ. schwer, heavy; cf. also serius], slavish, servile, subject.In gen.A.With homo (= 2. servus;B.mostly ante-class.): non decet superbum esse hominem servom,
Plaut. As. 2, 4, 64; id. Mil. 2, 6, 80; id. Stich. 1, 2, 1; 5, 4, 10; id. Ep. 1, 1, 58; 3, 1, 7; Ter. Phorm. 2, 1, 62.—With other subjects (not freq. till after the Aug. per.):II.octo milia liberorum servorumque capitum sunt capta,
Liv. 29, 29:corpori, quod servum fortuna erat, vim fecit,
id. 38, 24:Graeciae urbes servae et vectigales (opp. liberae),
id. 34, 58:civitas,
id. 25, 31:Lacedaemon,
id. 34, 41:serva manus,
Ov. F. 6, 558:o imitatores, servum pecus!
Hor. Ep. 1, 19, 19:serva aqua, i. e. servorum,
Ov. Am. 1, 6, 26; cf. Petr. 71:servam operam, linguam liberam herus me jussit habere,
Plaut. Pers. 2, 4, 9:omnia non serva et maxime regna hostilia ducunt (Romani),
Sall. H. 4, 61, 17 Dietsch:reges serva omnia et subjecta imperio suo esse velint,
Liv. 37, 54; 42, 46: statu libera quicquid peperit, hoc servum heredis est, Dig. 40, 7, 16.—Jurid. t. t., of buildings, lands, etc., liable to certain burdens, subject to a servitude:2.libera (praedia) meliore jure sunt quam serva,
Cic. Agr. 3, 2, 9:fundus,
Dig. 8, 6, 6:aedes,
ib. 8, 2, 35:area,
ib. 8, 2, 34 al.; cf. servio, II. B., and servitus, II B.—Hence,servus ( - ŏs), i, m., and serva, ae, f., a slave, servant, serf, serving-man; a female slave, maid-servant.A.Masc. (syn.: famulus, mancipium), Enn. ap. Non. 471, 19 (Com. v. 5 Vahl.); Cato ap. Gell. 10, 3, 17: servi, ancillae, id. ap. Fest. s. v. prohibere, p. 234 Müll.; cf.:2.Ulixes domi etiam contumelias servorum ancillarumque pertulit,
Cic. Off. 1, 31, 113:servus armiger,
Plaut. Cas. 2, 3, 39:dotalis,
id. As. 1, 1, 72:frugi,
id. Aul. 4, 1, 1:graphicus et quantivis pretii,
id. Ep. 3, 3, 29:nequam et malus,
id. Poen. 5, 2, 70:scelestus, infidelis,
id. Trin. 2, 4, 126:peculiosus,
id. Rud. 1, 2, 24:peculiaris,
id. Capt. prol. 20:fallax,
Ov. Am. 1, 15, 17:servus a pedibus,
Cic. Att. 8, 5, 1:a manu,
Suet. Caes. 74:aliquem servum sibi habere ad manum,
Cic. de Or. 3, 60, 225: publici, public slaves, S. C. ap. Front. Aquaed. 100; Varr. ap. Gell. 13, 13, 4; Cic. Phil. 8, 8, 24; Liv. 9, 29 fin. et saep.; cf. Dig. 1, 5, 5.—Prov.: quot servi, tot hostes, Sinn. Capito ap. Fest. s. v. quot, p. 261 Müll.; cf. Sen. Ep. 47, 3; Macr. S. 1, 11 med. —Esp.: poenae servus, a slave of punishment, i. e. condemned to servile labor, Just. Inst. 1, 12, 3; Dig. 48, 19, 17.—Trop.:B.vidit enim eos, qui se judiciorum dominos dici volebant, harum cupiditatum esse servos,
Cic. Verr. 2, 1, 22, § 58:neque tam servi illi dominorum, quam tu libidinum,
id. ib. 2, 4, 50, §112: omnium libidinum servi,
Plin. Ep. 8, 22, 1:adulescens libertorum suorum libertus servorumque servus,
Vell. 2, 73, 1:servus potestatis,
Cic. Cael. 32, 79; cf.also the doubtful reading: legum omnes servi sumus ut liberi esse possimus,
id. Clu. 53, 146 (where B. and K. have omnes servimus).—Fem. (mostly anteclass. for ancilla):servae sint istae an liberae,
Plaut. Rud. 4, 4, 62:ego serva sum,
id. Cist. 4, 2, 99; id. Pers. 4, 4, 63; id. Poen. 5, 4, 31:serva nata,
id. Rud. 1, 3, 37:servum servaque natum regnum occupasse,
Liv. 1, 47 fin.:serva Briseis,
Hor. C. 2, 4, 3 et saep. -
6 servus
I a, um1) служилый, подневольный ( personae Dig); находящийся в полном подчинении, зависимый, подвластный ( civitas L); рабский, невольничийserva capita (= servi) L — рабы2) юр. обременённый повинностями ( praedium C)II servus, ī m.а) раб, невольник Pl, Ter, C etc.s. publicus C, Pt — общественный блюститель порядкаб) перен. слуга ( cupiditatum C) -
7 servus
1) (subst.) раб (1. 4 § 2 D. 1, 5. L. XII. tab. XII. 3);2) служитель (1. 1 pr. C. 1, 27). 3) (adi.) рабский, servae personae (1. 6 pr. D. 48, 5). 4) служащий, участок, служащий своими свойствами другому (praedium), servus fundus (1. 22 § 3 D. 10, 2);serva, рабыня (1. 2 pr. D. 9, 2).
servum praedium (1. 8 § 1 D. 19, 1);
serva area (1. 34 D. 8, 2);
servae aedes (1. 35 eod. 1. 6 pr. § 3 D. 8, 4).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > servus
-
8 servus
slave; servant -
9 servus
slave, serf. -
10 servus
,i mраб, слуга -
11 servus
, i mраб, слуга -
12 servus or servos
servus or servos ī, m [1 servus], a slave, servant, serf, serving-man: domi contumelias servorum ancillarumque pertulit: fallax, O.: servus a pedibus: publici, slaves of the public.—Fig., a slave, servant, vassal, subject: harum cupiditatum esse servos: potestatis vestrae. -
13 servus or servos
servus or servos adj. [1 SER-], slavish, leges non sinunt, T.: urbes, L.: civitas, L.: pecus, H.: reges serva omnia esse velint, L.— Of slaves, belonging to slaves, for servants: capita, L.: manus, O.: aqua, O.—Fig., of lands, subject to a servitude, under an easement: praedia. -
14 Servus servōrum Dei
Раб рабов Божиих.Самоуничижительное наименование римских пап.Все твои друзья тебе кланяются и очень жалеют о преждевременной твоей кончине - между прочим и прежняя твоя приятельница, которая возвратилась из Рима, влюбленная в папу. Как это на нее похоже и как это должно тебя восхитить! Не приедешь ли для соперничества cum servo servorum dei. (А. С. Пушкин, Роман в письмах.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Servus servōrum Dei
-
15 cōn-servus
cōn-servus ī, m a fellow-slave, T., C., H., Ta. -
16 Euschistus servus
VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Euschistus servus
-
17 Medicus amicus et servus aegrotorum est
врач – друг и слуга больныхЛатинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Medicus amicus et servus aegrotorum est
-
18 Раб рабов Божьих
Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Раб рабов Божьих
-
19 amanuensis
(servus), писец, секретарь (Paul. III, 6 § 70).Латинско-русский словарь к источникам римского права > amanuensis
-
20 novicius
(servus), nov. mancipium, новый, о рабах прот. veteranus, veterator (1. 37. 65 § 2 D. 21, 1. 1. 16 § 3 D. 39, 4).Латинско-русский словарь к источникам римского права > novicius
См. также в других словарях:
Servus TV — Senderlogo Allgemeine Informationen Empfang: Kabel … Deutsch Wikipedia
Servus — ist ein traditioneller, freundschaftlicher Gruß in großen Teilen Mitteleuropas. Er ist von Saarland, Rheinland Pfalz, Baden Württemberg, Bayern, Süd und Mittelhessen, Franken und in ganz Österreich sowie Südtirol (hier auch „Servas“) bis nach… … Deutsch Wikipedia
Servus — (Czech: Servus , Hungarian: Szervusz , Polish: Serwus , German: Servus , Portuguese: Servo , Romanian: Servus , Ukrainian: Сервус ) is a salutation used in many parts of Central and Eastern Europe. These words originates from the Latin word for… … Wikipedia
servus — SÉRVUS interj. (reg.) Formulă familiară de salut. – Din germ. Servus. Trimis de claudia, 24.07.2004. Sursa: DEX 98 SÉRVUS interj. v. salutare. Trimis de siveco, 13.09.2007. Sursa: Sinonime sérvus interj … Dicționar Român
Servus — Ptkl (ein Gruß) erw. oobd. (19. Jh.) Entlehnung. Übernommen aus l. servus Diener, Sklave , das weiter zu l. servāre beobachten, beachten gehört. Grundbedeutung ist ich bin Dein/Ihr Diener . servieren, konservieren. ✎ Röhrich 3 (1992), 1468.… … Etymologisches Wörterbuch der deutschen sprache
servus — лат. (сэрвус) букв. раб; приветственное восклицание, принятое в некоторых странах, в частности, в Венгрии в значении: рад служить, к твоим услугам. Толковый словарь иностранных слов Л. П. Крысина. М: Русский язык, 1998 … Словарь иностранных слов русского языка
Servus — (lat.), 1) dienstpflichtig, unfrei; daher Servum arbitrĭum, unfreier Wille, s.u. Freier Wille 2); 2) von Häusern, Grundstücken etc. mit einer Servitut (s.d.) beschwert. Als Hauptwort, Sklav, Knecht; S. Dei, im Mittelalter jeder Mönch u. jeder… … Pierer's Universal-Lexikon
Servus — (lat.), Sklave, Knecht, Diener; in Österreich und Süddeutschland auch übliche Begrüßungsform (für »Ihr Diener«). S. servorum Dei, Knecht der Knechte Gottes, Titel der römischen Päpste, den sich zuerst Gregor d. Gr. beilegte, um den Stolz des… … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Servus — (lat.), Diener, Knecht. S. servōrum Dei, Knecht der Knechte Gottes, Titel des Papstes … Kleines Konversations-Lexikon
Servus — Servus, lat., Sklave, Knecht, Diener; s. servorum Dei d.i. Knecht der Knechte Gottes, nennen sich die Päpste regelmäßig seit Gregor dem Großen … Herders Conversations-Lexikon
servus — sèrvus m DEFINICIJA arh. pozdrav pri susretu (na dolasku i odlasku), ob. između međusobno bliskih osoba sličnog ili istog društvenog statusa ONOMASTIKA pr. (nadimačko): Sȅrbus (Pula) ETIMOLOGIJA lat.: sluga … Hrvatski jezični portal